استیکینگ چیست؟

استیکینگ (Staking) یکی از مفاهیم اصلی در دنیای ارزهای دیجیتال است که به فرآیندی اشاره دارد که در آن افراد بازار ارزهای دیجیتال خود را در یک شبکه بلاکچین قفل می‌کنند تا از این طریق به اعتبارسنجی تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه کمک کنند. در این فرآیند، به افراد پاداش داده می‌شود که معمولاً به شکل ارز دیجیتال اضافی است. استیکینگ بیشتر در بلاکچین‌هایی که از الگوریتم اجماع “اثبات سهام” (Proof of Stake) استفاده می‌کنند، انجام می‌شود. در این الگوریتم، به جای استفاده از قدرت پردازشی (مثل استخراج در اثبات کار)، افرادی که ارزهای خود را استیک می‌کنند، نقش مهمی در اعتبارسنجی و تأیید تراکنش‌ها دارند و از این طریق می‌توانند درآمد غیرفعال کسب کنند.

اثبات سهام (Proof of Stake) چیست؟

اثبات سهام (Proof of Stake یا PoS) یک الگوریتم اجماع در بلاکچین است که به جای استفاده از قدرت پردازشی برای تأیید تراکنش‌ها، از میزان ارز دیجیتال قفل‌شده (استیک‌شده) کاربران برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کند. در این سیستم، افرادی که مقدار بیشتری از ارز دیجیتال خود را استیک می‌کنند، شانس بیشتری برای تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید دارند. این الگوریتم به دلیل مصرف کمتر انرژی و افزایش امنیت نسبت به الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

در PoS، کاربران می‌توانند ارزهای خود را در شبکه قفل کنند و در ازای آن پاداش دریافت کنند. این پاداش‌ها معمولاً به صورت ارز دیجیتال جدید یا کارمزد تراکنش‌ها است. یکی از مزایای این سیستم، امکان کسب درآمد غیرفعال از طریق استیکینگ است.

علاوه بر این، برخی از بلاکچین‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کاربران می‌توانند از توکن‌های مختلف مانند بهترین توکن‌های NFT نیز برای استیکینگ استفاده کنند. این توکن‌ها علاوه بر ایجاد فرصت‌های جدید برای کسب درآمد، باعث رشد و گسترش بازار ارزهای دیجیتال و NFTها می‌شوند.

دیفای (DeFi) و استیکینگ (Staking)

دیفای (DeFi) و استیکینگ (Staking) دو مفهوم کلیدی در دنیای ارزهای دیجیتال هستند که بسیاری از کاربران را جذب خود کرده‌اند. این دو مفهوم به طور مستقیم با بهبود دسترسی، شفافیت و کارایی مالی در بلاکچین‌ها مرتبط هستند.

دیفای (DeFi)

دیفای که مخفف “مالی غیرمتمرکز” است، به مجموعه‌ای از برنامه‌ها و خدمات مالی اشاره دارد که بر بستر بلاکچین‌های عمومی اجرا می‌شوند. برخلاف سیستم‌های مالی سنتی که به واسطه‌گرها (مثل بانک‌ها) وابسته هستند، دیفای به افراد این امکان را می‌دهد که به طور مستقیم و بدون نیاز به واسطه‌ها، با یکدیگر تعامل کنند. این شامل فعالیت‌هایی مانند قرض‌دهی، قرض‌گیری، مبادله ارزهای دیجیتال، بیمه و حتی مشتقات مالی می‌شود.

دیفای از پروتکل‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند (smart contracts) بهره می‌برد تا تمامی این فرآیندها به صورت خودکار و بدون نیاز به اعتماد به نهادهای متمرکز انجام شود. این سیستم‌ها معمولاً در بلاکچین‌هایی مانند اتریوم، پولکادات و بایننس اسمارت چین فعالیت می‌کنند.

استیکینگ (Staking)

استیکینگ فرآیندی است که در آن افراد ارزهای دیجیتال خود را در یک شبکه بلاکچین “قفل” می‌کنند تا در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه مشارکت داشته باشند. این کار معمولاً در بلاکچین‌هایی که از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند، انجام می‌شود. در این سیستم، به جای مصرف انرژی بالا مانند الگوریتم اثبات کار (PoW) که در بیت‌کوین استفاده می‌شود، استیکینگ به شبکه کمک می‌کند تا با مصرف انرژی کمتری تراکنش‌ها را تأیید کند.

افرادی که ارزهای خود را استیک می‌کنند، در ازای آن پاداش‌هایی دریافت می‌کنند که معمولاً به صورت ارز دیجیتال جدید است. این پاداش‌ها باعث شده‌اند که استیکینگ به یک روش محبوب برای کسب درآمد غیرفعال تبدیل شود.

ارتباط دیفای و استیکینگ

در دنیای دیفای، استیکینگ نقش مهمی دارد. بسیاری از پروتکل‌های دیفای از استیکینگ برای تأمین نقدینگی یا افزایش امنیت استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، در برخی از صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) یا پروتکل‌های قرض‌دهی، کاربران می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را استیک کنند تا از آن به عنوان ضمانت یا برای ارائه نقدینگی به دیگران استفاده کنند. این عمل باعث می‌شود که استیکینگ به بخش اصلی اکوسیستم مالی غیرمتمرکز تبدیل شود.

در نتیجه، دیفای و استیکینگ نه تنها فرصت‌های جدیدی برای کسب درآمد و مشارکت در امنیت شبکه‌های بلاکچین فراهم می‌آورد، بلکه نحوه تعامل افراد با دنیای مالی را تغییر می‌دهد.

تفاوت استیکینگ ارز دیجیتال با هولد کردن

هولد کردن (Holding) به معنای نگهداری ارزهای دیجیتال به مدت طولانی و بدون انجام تغییرات در دارایی است. این روش بیشتر برای افرادی مناسب است که به پتانسیل بلندمدت ارزهای دیجیتال اعتقاد دارند و امید دارند که در آینده قیمت آن‌ها افزایش یابد. هولد کردن یک استراتژی ساده است که نیاز به نظارت و مدیریت خاصی ندارد و سرمایه‌گذاران می‌توانند ارزهای خود را در کیف پول نگه دارند تا از نوسانات بازار سود ببرند. این روش بیشتر بر رشد قیمت ارز در آینده متمرکز است و به این دلیل کم‌ریسک‌تر از سایر استراتژی‌ها به شمار می‌رود.

از سوی دیگر، استیکینگ ارز دیجیتال فرآیندی است که در آن شما ارزهای خود را در یک شبکه بلاکچین قفل می‌کنید تا در تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه مشارکت کنید. در ازای این مشارکت، پاداش‌هایی به صورت ارز دیجیتال دریافت می‌کنید. این روش به افراد این امکان را می‌دهد که علاوه بر افزایش ارزش دارایی خود در بلندمدت، از طریق پاداش‌ها درآمد غیرفعال کسب کنند. برخلاف هولد کردن، استیکینگ نیاز به نظارت و مدیریت بیشتری دارد و ممکن است در برخی موارد ارزها برای مدت طولانی قفل شوند.

شرایط Staking کریپتو چیست؟

شرایط استیکینگ کریپتو بستگی به شبکه بلاکچینی دارد که در آن استیکینگ انجام می‌شود، اما برخی از شرایط کلی وجود دارند که در بیشتر پروتکل‌ها به‌طور مشترک دیده می‌شوند. اولین شرط مهم برای استیکینگ این است که شما باید ارز دیجیتال خاصی را در شبکه قفل کنید. این ارزها معمولاً باید در کیف پول‌های مخصوص شبکه بلاکچین یا صرافی‌های خاصی که از استیکینگ پشتیبانی می‌کنند، نگهداری شوند. برخی از شبکه‌ها مانند اتریوم 2.0 یا بایننس اسمارت چین نیاز به حداقل مقدار مشخصی از ارز دارند تا بتوانید در فرآیند استیکینگ مشارکت کنید.

شرط دیگری که باید در نظر گرفت، مدت زمان قفل شدن دارایی‌ها است. در برخی از پروتکل‌ها، ارزهای استیک شده برای مدت طولانی قفل می‌شوند و شما نمی‌توانید به راحتی آن‌ها را برداشت کنید. این مدت زمان ممکن است از چند روز تا چند ماه یا حتی بیشتر متغیر باشد. علاوه بر این، در اکثر موارد، استیکینگ در ازای پاداش‌هایی به صورت ارز دیجیتال جدید انجام می‌شود، اما میزان پاداش بستگی به شرایط شبکه و تعداد افراد مشارکت‌کننده دارد. ریسک‌ها نیز جزئی از شرایط استیکینگ است؛ ممکن است به دلیل نقص فنی یا حملات به شبکه، بخشی از سرمایه شما از دست برود یا پاداش‌ها کاهش یابد.

انواع روش استیکینگ ارز دیجیتال

استیکینگ ارز دیجیتال به روش‌هایی اطلاق می‌شود که در آن کاربران ارزهای خود را در شبکه‌های بلاکچین قفل می‌کنند تا در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه مشارکت کنند. بسته به نوع شبکه و پروتکلی که استفاده می‌شود، چندین روش مختلف برای استیکینگ وجود دارد. در اینجا به بررسی انواع مختلف استیکینگ ارز دیجیتال می‌پردازیم:

استیکینگ مستقیم (Solo Staking)
در این روش، شما ارزهای دیجیتال خود را به طور مستقیم در یک شبکه بلاکچین استیک می‌کنید و به عنوان اعتبارسنج (Validator) مشارکت دارید. برای استیکینگ مستقیم، شما نیاز به سخت‌افزار خاصی دارید و باید نرم‌افزارهای مربوطه را برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها نصب کنید. این روش معمولاً برای افرادی که تجربه فنی بیشتری دارند مناسب است و به شما این امکان را می‌دهد که کنترل کامل بر روی ارزهای خود داشته باشید. همچنین، پاداش‌ها به صورت مستقیم به کیف پول شما واریز می‌شود.

استیکینگ از طریق استخر (Pool Staking)
استیکینگ از طریق استخر به این معناست که چندین کاربر با هم جمع می‌شوند و ارزهای دیجیتال خود را در یک استخر استیک می‌کنند تا شانس خود را برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها افزایش دهند. در این روش، برخلاف استیکینگ مستقیم، نیازی به سخت‌افزار قدرتمند و مدیریت فنی نیست. کاربران می‌توانند با مشارکت در استخرها، از پاداش‌های استیکینگ به نسبت سهم خود بهره‌مند شوند. این روش برای افرادی که نمی‌خواهند درگیر فرآیندهای فنی شوند، گزینه‌ای مناسب است.

استیکینگ از طریق صرافی‌ها (Exchange Staking)
بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال مانند بایننس، کوین‌بیس و کراکن امکان استیکینگ ارزهای دیجیتال را به کاربران خود ارائه می‌دهند. در این روش، شما ارزهای خود را به کیف پول صرافی منتقل کرده و صرافی به عنوان واسطه آن‌ها را در شبکه استیک می‌کند. صرافی‌ها به طور معمول پاداش‌هایی از طرف شبکه را دریافت می‌کنند و پس از کسر کارمزد، آن‌ها را میان کاربران تقسیم می‌کنند. این روش برای افرادی که نمی‌خواهند با مدیریت فنی استیکینگ درگیر شوند، بسیار راحت و مناسب است.

استیکینگ سهامی (Delegated Staking)
در این روش، شما ارزهای خود را به یک اعتبارسنج (Validator) یا نماینده‌ای که انتخاب می‌کنید، واگذار می‌کنید تا در شبکه استیک کند. شما خود به طور مستقیم در فرآیند اعتبارسنجی مشارکت نمی‌کنید، اما به نماینده‌ای که انتخاب کرده‌اید، اعتماد می‌کنید تا در ازای پاداش‌های استیکینگ، سهمی از آن‌ها را به شما پرداخت کند. این روش برای کسانی که می‌خواهند از پاداش‌های استیکینگ بهره‌مند شوند، اما از پیچیدگی‌های فنی استیکینگ اجتناب کنند، بسیار مناسب است.

استیکینگ مبتنی بر قرارداد هوشمند (Smart Contract Staking)
برخی از پروتکل‌های دیفای (DeFi) از قراردادهای هوشمند برای انجام استیکینگ استفاده می‌کنند. در این روش، کاربران ارزهای خود را در یک قرارداد هوشمند قفل می‌کنند و از طریق این قرارداد، پاداش‌های استیکینگ به‌طور خودکار بین شرکت‌کنندگان تقسیم می‌شود. این نوع استیکینگ معمولاً برای پروژه‌های دیفای یا بلاکچین‌هایی که از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند، رایج است.

هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بهترین روش بستگی به نیازها، تجربه و اهداف سرمایه‌گذاری شما دارد.

استیکینگ چگونه انجام می‌شود؟

استیکینگ یک فرآیند ساده و در عین حال مؤثر در دنیای ارزهای دیجیتال است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا از طریق قفل کردن دارایی‌های خود در شبکه‌های بلاکچین، به اعتبارسنجی تراکنش‌ها و تأمین امنیت شبکه کمک کنند. برای انجام استیکینگ، باید مراحل خاصی را دنبال کنید:

اولین گام برای شروع استیکینگ، انتخاب ارز دیجیتال و شبکه‌ای است که از استیکینگ پشتیبانی می‌کند. برخی از شبکه‌ها مانند اتریوم 2.0، بایننس اسمارت چین، کاردانو و سولانا از استیکینگ استفاده می‌کنند. پس از انتخاب ارز دیجیتال، باید آن را در یک کیف پول دیجیتال که از استیکینگ پشتیبانی می‌کند، نگهداری کنید. این کیف پول می‌تواند کیف پول‌های نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری باشد که امکانات استیکینگ را برای شما فراهم می‌کنند.

در گام بعدی، شما باید دارایی‌های خود را در استخر استیکینگ یا به عنوان اعتبارسنج مستقیم در شبکه قفل کنید. برای استیکینگ از طریق استخر، شما ارزهای خود را به استخر می‌سپارید تا در کنار سایر کاربران، شانس بیشتری برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها داشته باشید. در استیکینگ مستقیم، شما باید خودتان به عنوان اعتبارسنج در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها مشارکت کنید که این نیاز به سخت‌افزار و دانش فنی بیشتری دارد.

در نهایت، پس از استیک کردن ارزهای خود، به ازای مشارکت در تأمین امنیت شبکه و اعتبارسنجی تراکنش‌ها، پاداش‌هایی به شما تعلق می‌گیرد. این پاداش‌ها معمولاً به صورت ارز دیجیتال جدید یا درصدی از تراکنش‌ها به شما داده می‌شود. مهم است که در نظر داشته باشید که ارزهای استیک شده ممکن است برای مدت خاصی قفل شوند و شما نتوانید آن‌ها را به راحتی برداشت کنید. بنابراین، قبل از استیکینگ باید مدت زمان و شرایط قفل شدن دارایی‌ها را در نظر بگیرید.

آموزش گام به گام استیکینگ در بازار کریپتو

آموزش گام به گام استیکینگ در بازار کریپتو به شما این امکان را می‌دهد که از دارایی‌های خود برای مشارکت در شبکه‌های بلاکچین استفاده کرده و از پاداش‌های استیکینگ بهره‌مند شوید. در اینجا یک راهنمای گام به گام برای شروع استیکینگ ارزهای دیجیتال آورده شده است:

گام اول: انتخاب ارز دیجیتال مناسب

قبل از شروع، باید ارز دیجیتال مناسب برای استیکینگ را انتخاب کنید. برخی از ارزها مانند اتریوم 2.0، کاردانو، سولانا و بایننس کوین از این ویژگی پشتیبانی می‌کنند. شما باید تحقیق کنید که کدام ارز دیجیتال برای استیکینگ مناسب است و پاداش‌های آن چقدر است. همچنین، باید اطمینان حاصل کنید که این ارز در شبکه‌ای که قصد استیکینگ آن را دارید، قفل می‌شود.

گام دوم: انتخاب کیف پول مناسب

برای استیکینگ، نیاز به یک کیف پول دارید که از استیکینگ پشتیبانی کند. برخی کیف پول‌ها مانند کیف پول‌های نرم‌افزاری (مانند Trust Wallet، Exodus) و کیف پول‌های سخت‌افزاری (مانند Ledger، Trezor) از استیکینگ پشتیبانی می‌کنند. شما باید کیف پولی را انتخاب کنید که ارز دیجیتال شما را به‌طور امن ذخیره کرده و امکان استیکینگ را به شما بدهد. برخی از صرافی‌ها نیز این امکان را ارائه می‌دهند، مانند بایننس و کوین‌بیس.

گام سوم: انتقال ارز به کیف پول یا صرافی

بعد از انتخاب کیف پول، باید ارزهای دیجیتال خود را به کیف پول یا صرافی مورد نظر منتقل کنید. برای این کار، آدرس کیف پول خود را از کیف پول مقصد دریافت کرده و ارزهای خود را از صرافی یا کیف پول قبلی به آن آدرس ارسال کنید. این فرآیند ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد بسته به نوع ارز و سرعت شبکه.

گام چهارم: انتخاب روش استیکینگ

در این مرحله، شما باید روش استیکینگ خود را انتخاب کنید. دو گزینه اصلی پیش روی شما وجود دارد:

• استیکینگ از طریق استخر (Pool Staking): در این روش، شما ارزهای خود را در یک استخر با سایر کاربران به اشتراک می‌گذارید تا شانس اعتبارسنجی تراکنش‌ها افزایش یابد.
• استیکینگ مستقیم (Solo Staking): در این روش، شما به‌طور مستقیم در شبکه به اعتبارسنجی تراکنش‌ها مشارکت می‌کنید. برای این کار نیاز به سخت‌افزار و دانش فنی بیشتری دارید.

گام پنجم: شروع استیکینگ

در این مرحله، شما می‌توانید ارزهای خود را به استخر استیکینگ یا اعتبارسنجی مورد نظر خود منتقل کنید. در اکثر صرافی‌ها و کیف پول‌ها، گزینه‌ای برای “Stake” یا “استیک کردن” ارز وجود دارد. پس از انتخاب این گزینه، باید مقدار ارزی که می‌خواهید استیک کنید را مشخص کنید. پس از تایید، ارزهای شما قفل می‌شوند و به‌طور خودکار در فرآیند استیکینگ مشارکت خواهند کرد.

گام ششم: نظارت بر وضعیت استیکینگ و دریافت پاداش

پس از شروع استیکینگ، شما باید وضعیت استیکینگ خود را نظارت کنید. بسته به نوع ارز و شبکه، پاداش‌های استیکینگ به‌طور دوره‌ای به کیف پول شما واریز می‌شوند. برخی از شبکه‌ها پاداش‌های روزانه، هفتگی یا ماهانه ارائه می‌دهند. شما می‌توانید مقدار پاداش‌های دریافتی را بررسی کنید و در صورت تمایل، ارزهای استیک شده را برداشت یا مجدداً استیک کنید.

گام هفتم: برداشت ارزهای استیک شده

در نهایت، وقتی که قصد برداشت ارزهای استیک شده خود را دارید، باید مراحل خاصی را دنبال کنید. برخی از شبکه‌ها به شما اجازه می‌دهند که ارزهای استیک شده خود را در هر زمانی برداشت کنید، در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز به یک دوره قفل شدن داشته باشند. به‌طور کلی، فرایند برداشت ارزهای استیک شده بستگی به شبکه و شرایط استیکینگ شما دارد.

استیکینگ می‌تواند به شما کمک کند تا از ارزهای دیجیتال خود درآمد غیرفعال کسب کنید، اما باید همواره ریسک‌ها و شرایط شبکه را در نظر بگیرید.

سخن پایانی

استیکینگ ارز دیجیتال یک راه عالی برای کسب پاداش از دارایی‌های خود است و به شما امکان می‌دهد در تأمین امنیت شبکه‌های بلاکچین مشارکت کنید. با انتخاب ارز مناسب و کیف پول امن، می‌توانید از این فرآیند بهره‌مند شوید. اما همیشه باید ریسک‌ها و شرایط شبکه‌ها را مدنظر داشته باشید تا تصمیمی آگاهانه بگیرید.

سوالات متداول